Prema regionalnom istraživanju, koje je izvršio Centar za kontrolu malog i lakog naoružanja u jugoistočnoj i istočnoj Evropi (SEESAC), u Crnoj Gori je na kraju 2016. oružje posjedovalo 65.485 lica, odnosno svaki deseti građanin. U odnosu na 2012. godinu broj lica koja posjeduju ispravu o oružju uvećao se za 965.
– U posjedu fizičkih lica registrovano je ukupno 96.128 komada vatrenog oružja, od čega 95.558 kategorije B i 570 kategorije A. Primjetno je da broj registrovanog oružja raste brže od broja imalaca dozvole – u odnosu na 2012. taj broj se uvećao za 3.612. Broj oružja za koje je kao razlog posjedovanja naveden lov/sport uvećao se, od onog za koje je navedena samodobrana –1.912 i 1.130 komada. Samoodbrana i lov i sport istovremeno predstavljaju najčešće razloge za nabavku oružja – piše u Strategiji za suzbijanje nedozvoljenog posjedovanja, zloupotrebe i trgovine malokalibarskim i lakim oružjem i municijom, od 2019. do 2025. godine, koju je Vlada usvojila na poslednjoj sjednici.
Među licima koja posjeduju odobrenje za držanje oružja izrazito dominiraju muškarci, dok žene rijetko posjeduju vatreno oružje.
– Vatreno oružje najčešće posjeduju muškarci starosti 61 i više godina i oni čine 61,7 odsto od ukupnog broja imalaca oružanog lista, a zatim slijede muškarci starosti od 36 do 60 godina sa učešćem od 35,2 procenta. Muškarci, takođe, čine i većinu podnosilaca zahtjeva za odobrenje za nabavku oružja. Građani Crne Gore najčešće posjeduju jedan komad vatrenog oružja (65.622 lica), veliki je broj lica u čijem posjedu se nalazi od dva do pet komada vatrenog oružja (30.102), a zabilježeno je i šest slučajeva posjedovanja više od 10 komada vatrenog oružja – navodi se u strategiji.
Među licima koja posjeduju oružje je i veliki broj funkcionera, pa neki od njih imaju i više komada. Tako na primjer oružje posjeduje bivša prva dama Crne Gore i sudija Vrhovnog suda Svetlana Vujanović, predsjednica Vrhovnog suda Vesna Medenica, koja je prijavila je da je dobila tri pištolja, kao i njihov kolega predsjednik Apelacionog suda Mušika Dujović,koji je vlasnik pištolja. Oružje ima i predsjednik Višeg suda za prekršaje Boris Savić, predsjednik Osnovnog suda u Kotoru Branko Vučković, kao i mnogi drugi.
Poslanik Demokratske partije socijalista (DPS) i predsjednik skupštinskog Administrativnog odbora Luiđ Škrelja ima dvije puške, a vrhovni državni tužilac Ivica Stanković je dugogodišnji vlasnik oružja i posjeduje pištolje marke „valter“ model P 38 kal. 9 mm luger fab. br. 01923, „smith&wesson“ model 36 kal. 38 SPL fab. br. 05843 i „tara“ model TM-9 kal. 9 MM fab.br. CG 0012.
U vladinoj strategiji se navodi da u Crnoj Gori postoji jedan ovlašćeni proizvođač vatrenog oružja koji zapošljava 180 radnika. U periodu 2012–2016. nije zabilježen nijedan slučaj nezakonite proizvodnje vatrenog oružja.
– U Crnoj Gori je 2016. funkcionisalo 27 registrovanih posrednika (brokera) u prometu vatrenim oružjem, a bilo je izdato sedam dozvola za brokerske usluge u trgovini vatrenim oružjem. Iste godine je izdata 51 dozvola za uvoz, od kojih je realizovano 15 u ukupnoj vrijednosti od 247.278 eura. Tokom 2016. izdato je ukupno i 45 dozvola za izvoz, od kojih je realizovano 20 u iznosu od 7.423.130 eura. Vrijednost izvezenog vatrenog oružja u 2016. godini bila je znatno veća u odnosu na prethodne godine (2012 – 2.855.621; 2013 – 2.626.723; 2014 – 1.361.494 i 2015 – 3.702.941). Glavna izvozna desitnacija 2016. godine bio je Avganistan – navodi se u strategiji.
M.S.

---

Evidentiran 1.381 slučaj nezakonitog posjedovanja
Od 2012. do 2016. godine evidentiran je ukupno 1.381 slučaj nezakonitog posjedovanja vatrenog oružja, dok je u istom periodu bilo 2.108 slučajeva privremene zaplene vatrenog oružja.
– U periodu za koji je vršeno istraživanje, ukupno je evidentirano 66 slučajeva nedozvoljenog prenosa vatrenog oružja, dok je 111 komada vatrenog oružja i 5.789 komada municije bilo predmet nedozvoljenog prenosa. Nedozvoljeni prenos vatrenog oružja prijavljen je na pet, od ukupno 28 graničnih prelaza. U svim slučajevima se radi o zelenoj granici. Pištolji i puške su najčešće bili predmet nedozvoljenog prenosa. Vatreno oružje je najčešće korišćeno sredstvo za izvršenje ubistva u Crnoj Gori. Od ukupno 88 ubistava izvršenih u periodu od 2012. do 2016, 60 (68,2%) počinjeno je vatrenim oružjem, većinom u nelegalnom vlasništu. Oružje u nelegalnom vlasništvu je uglavnom upotrebljavano i pri pokušaju ubistva i izvršenju teškog ubistva – piše u strategiji.